Op 20 en 21 maart 2013 vond op Papendal het jaarlijkse NVVK congres   plaats. Zie voor het programma deze link. Het was een in meerdere opzichten bijzonder congres. Iedere dag 500 deelnemers (waar vind je dat nog?) en een programma dat de vele ‘harde’ en ‘zachte’ kanten van veiligheid onderkent. Veel parallel sessies en nevenactiviteiten. Wat ook nu weer sterk de aandacht trok was de whiskey proeverij. Wat mij betreft was het bijzonder omdat er veel kon worden gelachen. De ‘dagvoorzitter’ waren twee poppen in een poppenkast die de plenaire sprekers inleidden en na hun presentatie ook op de hak namen (waaronder ikzelf). Het was knap en erg geestig! Het blijkt dat achter de poppen Armand Schreurs schuil ging. Hulde! Gelachen kon er ook worden om de cartoons die bij alles sessies gemaakt werden door een stripcollectief. Na twee dagen hing de achterwand vol met ‘to the point’ cartoons! Het was kortom een inhoudelijk bijzonder maar ook leuk congres. Met voor mij veel bekenden: o.a. oud cursisten die mij kennen als docent van de PHOV Hogere Veiligheidskunde (HVK) opleiding (waar ik al sinds mensenheugenis doceer).

Mijn eigen plenaire presentatie over Procesveiligheid kwam lastig op gang, ondanks het uittesten van de aansluiting van mijn laptop liep deze meteen vast (ik zal maar niet zeggen dat het een Apple is). Op enig moment ben ik gaan presenteren zonder sheets. Zie ook de cartoon daarover hieronder (voor meer cartoons: klik hier). Mijn verhaal over Procesveiligheid in Nederland bevatte een metafoor van een bijzonder Hotel Procesveiligheid. Die metafoor is geïnspireerd door het lied van de Eagles (1972): ‘Hotel California’:
You can check out any time you like
But you can never leave.
Gelukkig was de laptop op tijd weer in staat om een deel van dit lied te laten horen (zie de powerpoint sheet hieronder). Het hotel bevat vele kamers (veiligheidsdisciplines) en het kan er flink spoken. De kern van de metafoor: veiligheid is nooit af (je kan dat wel denken, maar ‘you can never leave’. er zitten vele kanten aan, en er is vertrouwen en overleg nodig, vooral ook tussen overheid en bedrijven. Samen opgesloten in het Hotel. Voortdurende aandacht, dan kom het goed.

Inhoudelijk heb ik o.a. gepleit voor meer doelstellende regelgeving. In dat kader ben ik groot voorstander van het zonder meer omarmen en invoeren van de doelstellende ‘SIL norm’. Dat is nu voor het eerst gebeurd bij de PGS 29 (positief!) maar niet van harte en enigszins halfslachtig.

Beluister hier het lied ‘Hotel California’.

Bekijk hier mijn presentatie

Lees hier de samenvatting van de presentatie

Uit samenvatting: “.…….. De volgende stap in Procesveiligheid is het evalueren van de risico’s van die gevaren. Dan zijn we dus weer terug bij de SIL methodiek: Bepaal het risico van de gevaren (bijvoorbeeld het overvullen van een procesvat of opslagtank) en ga na of het risico voldoende gereduceerd is met de reeds bestaande beheersmaatregelen. Zo niet, reduceer het risico verder. Hier geldt dus hoe hoger het risico, hoe betrouwbaarder de beveiligingen dienen te zijn. Dit alles natuurlijk op een zodanige wijze gedocumenteerd dat het hele traject transparant en verifieerbaar is.

Het voorschrijven door bv de overheid van ontwerp van een installatie en de beveiligingen (bv in een PGS) past niet in dit traject, sterker nog, het frustreert het. Alle betrokkenen (het bedrijf zelf, verzekeringsmaatschappij, overheid) kunnen zich ervan vergewissen of het risico voldoende wordt beheerst. Daarbij hoort natuurlijk ook de borging van de beheersmaatregelen en beveiligingen die uit het HAZOP/ SIL traject zijn voortgekomen. …….”.