De LOPA methode (Layer of Protection Analysis) wordt in toenemende mate gehanteerd voor risicoanalyse in het kader het bepalen van een Safety Integrity Level (SIL). In Nederland bv voor overvul beveiligingen in het kader van PGS 29.
LOPA is komen overwaaien uit de VS. Het ‘standaardboek’ over de methode en te gebruiken faalgegevens is uitgegeven door de Center for Chemical Process Safety (CCPS) in de VS. Het boek dateert van 2001. Het was vooral een beschrijving van de methode, niet compleet en deels niet in lijn met de huidige inzichten. In 2014 is er al wel een aanvullend LOPA boek verschenen bij de CCPS over ‘Enabling conditions’ en Conditional Modifiers’ voor gebruik in een LOPA studie. Wat nog ontbrak is een beschrijving/ verdieping van de te beschouwen (LOC) scenario’s/ frequenties alsmede van de Layers of Protection (LOD’s) die in de methode IPL’s worden genoemd (Independent Protection Layers). Na veertien jaar is er deze maand (februari 2015) dan eindelijk een Guideline daarvoor verschenen.
De drie CCPS boeken vormen tezamen een zeer aan te bevelen en in feite noodzakelijke LOPA kennis set voor mensen die een LOPA analyse willen uitvoeren. De kwaliteit van de LOPA’s die in Nederland worden uitgevoerd is zodanig dat verlangd zou moeten worden dat de analyse wordt uitgevoerd volgens deze ‘standaard’ werken:
Layer of Protection Analysis, simplified Process Risk Assessment; CCPS, 2001 (klik hier)
- Guidelines for: Enabling conditions and Conditional M0difiers in LOPA; CCPS, 2014 (klik hier)
- Guidelines for: Initiating events and Independent Protection Layers in LOPA; CCPS, februari 2015 (klik hier)
Het is niet de bedoeling om hier de LOPA methode uit de doeken te doen (een andere keer wellicht). Maar hieronder even een stapsgewijze aanpak van LOPA. Deze stappen zijn keurig beschreven in boek 2.
Stap 1/2:
Scenario selectie criteria: voor welke scenario’s wordt een LOPA uitgevoerd. Vanuit HAZOP studies of anderszins worden de scenario’s voor LOPA geselecteerd.
Stap 3:
Bepaal de begingebeurtenis van het scenario (‘Initiating Event, IE’) en de frequentie ervan.
Stap 4:
Bepaal de IPL’s (Independent Protection Layers) en schat de faalkans (Probability of Failure on Demand, PFD).
Stap 5:
Bereken de frequentie van de gevolgen van het scenario met inachtname van de gegevens in de vorige stappen. In feite is nu een gereduceerd (met de IPL’s) risico vastgesteld.
stappen 6/7
Toets het gereduceerde risico aan een acceptatie criterium. Indien het risico niet aanvaardbaar is een grotere risico reductie nodig (bv hoger SIL).
De inhoudsopgave van boek 3 met betrekking tot frequenties van de scenario’s (IE’s) en met betrekking tot PFD van de in het boek opgenomen IPL’s heb ik gekopieerd. Die zijn hieronder weergegeven (pdf, klikken).