Opengevouwen tankauto Bologna

Op 6 augustus 2018 reed een tankauto gevuld met onder druk vloeibaar gemaakt gas (waarschijnlijk LPG, een mix van propaan en butaan) hard in op de achterkant van een stilstaande file. Op een filmpje op internet van de botsing (zie hieronder) is duidelijk te zien dat er door de klap meteen LPG vrijkomt dat onmiddellijk ontsteekt. Het gevolg is een grote gasbrand rond de LPG tank. Dat is een klassiek scenario voor het ontstaan van een BLEVE (Boiling Liquid Expanding Vapor Explosion: de tankwand verzwakt door het vuur en kan de LPG druk (afhankelijk van de samenstelling van het LPG en de temperatuur zo rond de 5-7 bar) niet weerstaan en barst open. Gevolg: de gehele tankinhoud komt vrij en gaat instantaan in dampvorm over.

Vuurbal Bologna

Dit omdat de vloeistof dan ‘oververhit’ is doordat de druk van het LPG zakt naar atmosferische druk. Het gas/damp volume is ongeveer een factor 200 groter dan het vloeistofvolume (butaan-225, propaan, 260, LPG ligt daar tussenin). De expansie gaat gepaard met forse overdruk (fysische explosie). De stijgende vuurbal die ontstaat is gigantisch en levert grote brand- en warmtestralingsschade op.

Nederland

Opengevouwen tankauto Nijmegen

In Nederland vindt relatief veel transport van LPG plaats (distributie en doorvoer), vooral per weg en spoor. In de risicoanalyses (QRA) die in Nederland gemaakt worden speelt het BLEVE scenario een grote rol en leidt tot ruimtebeslag (zones waarin niet gebouwd mag worden). De frequentie van optreden van een BLEVE in Nederland ligt ongeveer tussen 10-5 en 10-6 per jaar. (eens in de honderdduizend- tot een miljoen jaar). Verwaarloosbaar klein zou je zeggen. Maar de cijfers waar dit op gebaseerd is lijken op drijfzand, en het blijft statistiek. Dus: morgen kan het ook hier gebeuren. Maar feit is dat in Nederland naar mijn weten slechts één BLEVE heeft plaatsgevonden: 18 december 1978, op een tankstation naast de snelweg. De tankauto en het tankstation werden vernield. Geen persoonlijk letsel. Het ontstaan van de BLEVE en de gevolgen zijn uitvoerig beschreven in mijn boek ‘De twee grootste industriële rampen’. 

Elders

Nog een BLEVE waarbij de tankauto geheel werd ‘opengevouwen’: 5 juli 2003 in Ankara:

BLEVE film Bologna (6/8/18):